“Zorg voor een goed adviesteam om je heen”
Familiebedrijf
“Tot 1925 stonden bij Van Gorcum meerdere generaties uit de familie aan het roer. Toen nam de familie Prakke het over. Zij hebben het twee generaties gedaan. Daarna is er telkens een directeur-eigenaar geweest, maar het heeft het karakter van een familiebedrijf behouden. Er was altijd persoonlijke aandacht voor de medewerkers”, vertelt Kor. “Ik ben in 1983 als stagiair binnengekomen bij Koninklijke Van Gorcum. Ik deed toen de grafische opleiding in Eindhoven en besloot de bedrijfseconomische kant op te gaan. In mijn examenjaar werkte ik in de vakanties al bij Van Gorcum. Na de kerstvakantie werd ik gevraagd om te blijven.”
Voor de stagiair was het grafische vak niet nieuw. Zijn vader had een kleine drukkerij in Hoogkerk. “Ik was gewend om na schooltijd mee te helpen als dat nodig was. Zo ben ik in het vak gerold”, zegt Kor. “In 1985 kwam ik in vaste dienst bij Van Gorcum. In 2007 werd ik gevraagd om het bedrijf over te nemen, en twee jaar later was het zover. Ik wilde wel op een eigen manier gaan leidinggeven, maar verder wilde ik het bedrijf op dezelfde manier voortzetten. Een familiebedrijf gaat altijd over continuïteit.”
)
)
Goed advies
De laatste financiële crisis zorgde ervoor dat Kor vrij snel na zijn overname te maken kreeg met veranderde cijfers. “Van Gorcum presteerde tot die tijd heel stabiel. In 2011 begonnen onze klanten last te krijgen van de bankencrisis. Dat had een dubbel effect. Er was minder omzet in de uitgeverij en dat had weer invloed op onze drukkerij. Hierdoor kwam de bank vaker bij ons langs om de cijfers te bespreken. We kregen het advies om, nog voordat we onder Bijzonder Beheer gingen vallen, een bedrijfsadviseur in de arm te nemen. Voor dit advies ben ik de plaatselijke bankdirecteur nog steeds dankbaar.”
Koninklijke Van Gorcum ging rondkijken naar een bedrijfsadviseur. “We hadden een lijstje met vier namen, daar stond UNO ook op. Ik had bij UNO direct een goed gevoel, omdat zij adviseurs hebben die ook uit het bedrijfsleven komen. Ze kennen het klappen van de zweep, dat sprak mij aan. Adrie Luning kwam toen samen met Hans Nijstad kennismaken. Ik merkte direct dat Adrie de grafische wereld goed kende. Ik hoefde niemand iets uit te leggen en dat praatte zó gemakkelijk. Vanaf dag één klikte het goed en voelde ik me vertrouwd.”
Quick Scan
Samen met UNO werd een Quick Scan gedaan. “Dat was een spiegel die ze ons voorhielden. UNO was positief-kritisch”, vertelt Kor. “We zijn toen met verbeterplannen en reorganisaties aan de slag gegaan. Onder Bijzonder Beheer kwamen ook mensen van de bank uit Amsterdam bij ons aan tafel. Zij kenden ons helemaal niet. Dus daar hebben we ook een strategie voor gemaakt, hoe we die gesprekken gingen voeren. Adrie heeft ons hierbij goed geholpen”, aldus Kor. UNO verzorgde eenduidige rapportages en ondersteunde de gesprekken richting de bank. “Dat heeft heel goed gewerkt. We hebben zes jaar met Bijzonder Beheer te maken gehad, en we waren ze al die jaren telkens een stap voor.”
Eerste verkopen
In 2013 werd opnieuw gereorganiseerd, maar daar bleef het niet bij. “We hadden al een samenwerking met andere drukkerijen door gezamenlijk papier in te kopen. Met die partijen hebben we toen verkend hoe we in de toekomst gezamenlijk succesvol zouden kunnen zijn.” Koninklijke Van Gorcum verkoopt uiteindelijk de drukkerij aan Veldhuis Media. “Het was wel een worsteling, want ik voelde meer dan 200 jaar geschiedenis op mijn schouders drukken. 214 jaar lang was Van Gorcum een combinatie geweest van een uitgeverij en een drukkerij. Maar ik zag dat al mijn voorgangers ook voor dit soort keuzes hebben gestaan.” UNO zorgde voor een goede onderbouwing van de cijfers tijdens de verkooponderhandelingen en medewerkers kregen de kans om mee te gaan naar Veldhuis.
Een belangrijke stap
Na verkoop van het bedrijfspand in 2017 werd dankzij twee bevriende ondernemers de bank uitgekocht. “Daarmee kon ik in één keer Bijzonder Beheer buiten de deur zetten. En had ik twee financiers die vertrouwen in me hadden. Dat was een belangrijke stap. Er kwam door hen weer ruimte om te ondernemen”, zegt Kor. “In diezelfde periode raakten wij in gesprek met ICT-bedrijf Topicus in Deventer. Zij hadden, net als wij, een digitaal product voor schoolbesturen en -directeuren. We hebben uiteindelijk een deal gemaakt dat zij ons product gingen verkopen en gingen integreren in hun andere producten voor scholen. Die samenwerking ging erg goed. Na vijf jaar gingen we evalueren en liet Topicus weten dat ze wilden overnemen.”
)
Laatste onderdelen
In de zomer van 2023 was de verkoop rond. “Ik had wel rekening gehouden met een verkoop, maar nog niet zo snel. Ik heb toen de knoop doorgehakt om de andere twee activiteiten van Koninklijke Van Gorcum ook te verkopen. Want zonder dit zeer winstgevende deel zouden we weer moeten gaan reorganiseren. In de overgebleven tak voor boeken en tijdschriften voor hbo-studenten en professionals lagen veel uitdagingen. Ik was daarvoor niet de juiste man op de juiste plek”, zegt Kor. “Op vrijdag zette ik de handtekening bij Topicus. De week erna stonden drie collega’s op mijn kantoor die aangaven het hbo-deel wel te willen overnemen.”
Naast de collega’s was er nog een andere serieuze overnamekandidaat. “We hebben uiteindelijk heel bewust voor de medewerkers gekozen, ondanks dat het andere aanbod aantrekkelijker was. Zij zijn nu Uitgeverij Van Gorcum geworden”, vertelt Kor. Ook de andere nog overgebleven tak van Koninklijke Van Gorcum, het boekenfonds Cultuur en Historie werd verkocht. “Uitgeverij Noordboek in Gorredijk heeft die werkzaamheden en de afspraken met de auteurs overgenomen. De bv Koninklijke Van Gorcum is nu leeg, maar heeft nog een aantal verplichtingen. Als het volgend jaar 225 jaar bestaat, dan vier ik samen met de collega’s van Uitgeverij Van Gorcum nog een feestje met iedereen. Daarna hef ik de bv op.”
Raad van advies
Kor heeft er geen seconde over nagedacht om bij deze verkopen een andere partij dan UNO te vragen om te adviseren. “Adrie is altijd betrokken gebleven. Ook in de goede jaren bespraken we elk kwartaal de cijfers, samen met de oud-directeur en de controller. Adrie had een Raad van Advies-rol. Ik vond dat enerzijds heel prettig, maar anderzijds ook heel belangrijk. Ik kon mijn ideeën testen en zorgen dat alles goed doorwrocht was”, zegt Kor. “Adrie kan op een liefdevol manier je even bij de oren pakken. ‘Weet je dat zeker? Kijk hier nog eens naar.’ Ik heb dat als heel prettig ervaren.”
“Adrie en ik trekken al lang samen op. We zijn elkaar in die tijd ook persoonlijk gaan waarderen. Een periode van twaalf jaar meelopen met een ondernemer is een unieke situatie. We voelden elkaar goed aan en hebben met elkaar stappen gezet om het bedrijf gezond te maken. En heeft hij mij een goede exit gegeven, zodat ik nu op mijn 61ste kan stoppen met werken. Er is tussen ons nog nooit een onvertogen woord gevallen, maar ik heb nooit gevoeld dat hij niet kritisch is geweest”, zegt Kor. De samenwerking tussen Koninklijke Van Gorcum en UNO is na de verkoop niet voorbij. UNO blijft de komende tijd betrokken bij Uitgeverij Van Gorcum. “Dat is ook echt een compliment voor Adrie en UNO.”
Neem een adviseur
Kor valt na de verkoop van zijn bedrijf niet in een zwart gat. Hij blijft de komende tijd actief in allerlei bestuurlijke klussen. “Ik wil wel wat meer in de spontaniteit gaan leven. Dat heb ik eigenlijk nooit gedaan, omdat het bedrijf er was. Ik zeg niet meer ‘ja’ op alles dat op me afkomt. Sowieso wil ik niet meer gaan ondernemen”, zegt Kor beslist. Een laatste tip heeft hij voor andere ondernemers die nadenken over de verkoop van hun bedrijf. “Ik hoor nog weleens van ondernemers dat ze adviseurs allemaal verschrikkelijk duur vinden. Die proberen dan dingen via de accountant of fiscalist te doen. Dat is fout, een adviseur kijkt veel breder. Zorg dat je een goed adviesteam om je heen hebt. Juist als je in zwaar weer zit, maar ook bij het dagelijks ondernemen. Ondernemers voelen zich nog weleens eenzaam in dit soort processen. Adrie heeft voor mij geen beslissingen genomen, maar ik heb me geen moment eenzaam gevoeld.”
